فهرست مطالب

فصل اول: تاریخچه ۳

فصل دوم: مفاهیم و کلیات ۴

فصل سوم: ضرورت ایجاد تحول در نظام مالیاتی ۶

فصل چهارم: مبانی عمومی مالیات بر ارزش افزوده ۷

فصل پنجم: خلاصه و نتیجه‎گیری ۱۰

فصل اول: تاریخچه ۱۰

۲- تاریخچة مالیات بر ارزش افزوده: ۱۸

اجرای طرح ۲۷

فصل دوم: مفاهیم و کلیات ۲۹

۱- مفاهیم و محتوای مالیات ۲۹

۱-۲-۱- مأخذ و مبنای مالیات ۳۰

۱-۳- اصول یک نظام مالیاتی مطلوب: ۳۳

۱-۳-۱- اصل عدالت و برابری: ۳۳

۱-۳-۳- اصل سهولت یا اصل سهل‎الوصول بودن ۳۳

۱-۳-۴- اصل صرفه‎جویی ۳۳

۲-۱- مالیاتهای مستقیم: ۳۴

۲-۱-۱- مالیات بردرآمد ۳۴

ج- نظام نرخ مختلط: ۳۵

۲-۱-۳- مزایای مالیات‎های مستقیم ۳۶

۲-۱-۴- معایب مالیات‎های مستقیم: ۳۷

۲-۲- مالیات‎های غیرمستقیم ۳۸

۲-۲-۱- مالیات بر واردات ۳۸

۲-۲-۲- مالیات بر معاملات (فروش و مصرف) ۳۹

۲-۲-۳- مزایای مالیات‎های غیرمستقی ۴۰

۲-۲-۴- معایب مالیات‎های غیرمستقیم ۴۱

۴- غیراقتصادی بودن ۴۲

۳- محتوای سود حسابداری ۴۳

۲-۱- مالیات‎های مستقیم: ۶۱

۲-۱-۲- مالیات بردرآمد ۶۳

۲-۲- مالیات‎های غیرمستقیم: ۶۴

۴-۳-۱- مالیات بر واردات ۶۵

۲-۲-۲- مالیات بر مصرف و فروش ۶۶

۳-۱- هزینه‎های جاری: ۶۸

۳-۲- هزینه‎های عمرانی ۶۹

۴- ظرفیت مالیاتی: ۷۰

۴-۱- عوامل اجتماعی و فرهنگی: ۷۲

۴-۳- عوامل سیاسی: ۷۴

۵- مشکلات نظام مالیاتی کشور: ۷۴

۵-۱- مشکلات فرهنگی ۷۵

۵-۲- مشکلات قوانین موجود مالیاتی: ۷۵

۵-۳-۱- مشکلات مربوط به نارسایی سازمان تشخیص: ۷۶

۵-۳-۲- مشکلات مربوط به تشخیص علی‎الرأس مالیات ۷۷

۵-۳-۳- وجود تأخیرات زمانی در زمینة وصول مالیاتها: ۷۸

فصل چهارم: مبانی عمومی مالیات بر ارزش افزوده ۸۱

۱- انواع محاسبة پایة مالیاتی مالیات بر ارزش افزوده ‎(VAT) 82

1-1- مالیات بر ارزش افزوده از نوع تولیدی:‌ ۸۳

۱-۲- مالیات برارزش افزوده از نوع درآمدی: ۸۴

۱-۳- نوع مصرفی مالیات برارزش افزوده: ۸۵

۱-۴- مقایسة سه نوع مالیات برارزش افزوده: ۸۵

۲- قاعدة مبدأ در مقایسه با قاعدة مقصد: ۸۷

۳- روشهای محاسبة مالیات برارزش افزوده: ۸۸

۳-۱- روش اعتباری (جمع): ۸۹

۳-۲- روش تفریقی: در روش تفریقی ارزش افزوده برابر است با: ۹۵

۳-۳- روش جریان وجوه نقدی: ۱۰۲

۵- نرخ‎های متعدد یا نرخ واحد: ۱۰۴

۷- مزایای مالیات برارزش افزوده: ۱۰۷

۷-۱- توان درآمدزایی بالا ۱۰۸

۷-۴- اجتناب از پدیدة مالیات مضاعف: ۱۱۰

۷-۵- خنثی بودن: ۱۱۰

۷-۶- سطح بالای ‎VAT اخذ شده قبل از سطح خرده‎فروشی: ۱۱۰

۷-۷- کاهش نرخ مالیات: ۱۱۱

۷-۸- تمایز هزینه‎های مصرفی نهایی و هزینه‎های مصرفی واسطه‎ای: ۱۱۱

۷-۹- باثباتی و در عین حال انعطاف‎پذیر بودن: ۱۱۲

۸- معایب مالیات برارزش افزوده: ۱۱۳

۸-۱- نزولی بودن مالیات برارزش افزوده: ۱۱۳

۸-۲- تورم‎زا بودن اجرای مالیات برارزش افزوده: (در کوتاه مدت) ۱۱۳

۸-۳- مشکلات اجرایی: ۱۱۴

۹- روش‎های تهیة صورت ارزش افزوده ۱۱۵

۹-۱- روش از پایین به بالا ۱۱۵

۹-۲- روش بهای تمام شده کالای فروش رفته: ۱۱۷

۹-۳- روش حسابداری مالی ۱۱۹

۱۰- تبعات اقتصادی حاصل از اجرای مالیات برارزش افزوده: ۱۲۱

۱۰-۲- اثر قیمتی مالیات برارزش افزوده: ۱۲۲

۱۱- پیش‎نویس لایحه مالیات برارزش افزوده ۱۲۴

الف) در مورد عرضه کالا: ۱۲۶

۱۱-۲- فصل دوم ‎- معافیتها ۱۲۷

فصل سوم ‎- مأخذ، نرخ و نحوة محاسبه مالیات ۱۲۹

فصل چهارم ‎- وظایف و تکالیف مؤدیان ۱۳۱

فصل پنجم ‎- سازمان مالیات برارزش افزوده و وظایف و اختیارات آن ۱۳۳

فصل ششم ‎- سایر مقررات ۱۳۵

خلاصه و نتیجه‎گیری ۱۳۸

فصل اول: تاریخچه

۱- تاریخچه و نحوة پیدایش مالیات در ایران

۱-۱- محاسبة ایران در عصر قدیم تا دوران مشروطیت

۱-۲- مالیة ایران پس از مشروطیت

۲- تاریخچة مالیات بر ارزش افزوده

۳- مالیات بر ارزش افزوده در ایران

فصل دوم: مفاهیم و کلیات

۱- مفاهیم و محتوای کلی مالیات

۱-۱- تعریف مالیات

۱-۲-۱- مأخذ و مبنای مالیات

۱-۲-۲- نرخ مالیات

۱-۲-۳- مبلغ مالیات

۱-۳- اصول یک نظام مالیاتی مطلوب

۱-۳-۱- اصل عدالت و برابری

۱-۳-۲- اصل معین و مشخص بودن

۱-۳-۳- اصل سهولت یا اصل سهل‎الوصول بودن

۱-۳-۴- اصل صرفه‎جویی اقتصادی

۲- انواع مالیات

۲-۱- مالیاتهای مستقیم

۲-۱-۱- مالیات بردرآمد

۲-۱-۲- مالیات بردرآمد دارایی

۲-۱-۳- مزایای مالیات‎های مستقیم

۲-۱-۴- معایب مالیات‎های مستقیم

۲-۲- مالیات‎های غیرمستقیم

۲-۲-۱- مالیات بر واردات

۲-۲-۲- مالیات بر معاملات (فروش و مصرف)‌

۲-۲-۳- مزایای مالیات‎های غیرمستقیم

۲-۲-۴- معایب مالیات‎های غیرمستقیم

۳- مفاهیم و محتوای سود حسابداری

۳-۱- مبنای محاسبة سود

۳-۲- سود هر سهم

۳-۳- نرخ رشد سود

۳-۴- سود تقسیمی

۴- مفاهیم و محتوای ارزش افزوده

۴-۱- تعریف ارزش افزودة اقتصادی ‎(EVA)

4-2- محاسبة‌ ارزش افزوده

۴-۳- اهمیت و دلایل مطرح شدن ارزش افزوده

۴-۴- مزایای ارزش افزوده

۴-۵- معایب ارزش افزوده

فصل سوم: ضرورت ایجاد تحول در نظام مالیاتی

۱- درآمدهای دولت

۲- درآمدهای مالیاتی

۲-۱- مالیات‎های مستقیم

۲-۱-۱- مالیات بر شرکتها

۲-۱-۲- مالیات بر درآمد

۲-۱-۳- مالیات بر شروت

۲-۲- مالیات‎های غیرمستقیم

۲-۲-۱- مالیات بر واردات

۲-۲-۲- مالیات بر مصرف و فروش

۳- هزینه‎های دولت

۳-۱- هزینه‎های جاری

۳-۲- هزینه‎های عمرانی

۴- ظرفیت‎های مالیاتی

۴-۱- عوامل اجتماعی و فرهنگی

۴-۲- عوامل اقتصادی

۴-۳- عوامل سیاسی

۵- مشکلات نظام مالیاتی کشور

۵-۱- مشکلات فرهنگی

۵-۲- مشکلات قوانین موجود مالیاتی

۵-۳- مشکلات اجرایی

 ۵-۳-۱- مشکلات مربوط به نارسایی سازمان تشخیص

۵-۳-۲- مشکلات مربوط به تشخیص علی‎الرأس مالیات

۵-۳-۳- وجود تأخیرات زمانی در زمینة وصول مالیاتها

فصل چهارم: مبانی عمومی مالیات بر ارزش افزوده

۱- انواع روش‎های محاسبة پایة مالیاتی مالیات بر ارزش افزوده

۱-۱- مالیات بر ارزش افزوده از نوع تولیدی

۱-۲- مالیات بر ارزش افزوده از نوع درآمدی

۱-۳- مالیات بر ارزش افزوده از نوع مصرفی

۱-۴- مقایسه سه نوع مالیات بر ارزش افزوده

۲- قاعدة مبدأ در مقایسه با قاعدة مقصد

۳- روشهای محاسبه مالیات بر ارزش افزوده

۳-۱- روش اعتباری (جمع)

۳-۲- روش تفریقی (تفریق)‌

۳-۳- روش جریان وجوه نقدی

۴- ساختار نرخ‎های مالیات بر ارزش افزوده

۵- نرخ‎های متعدد یا نرخ‎های واحد

۶- نرخ مالیات بر ارزش افزوده با شمول مالیات یا بدون شمول مالیات

۷- مزایای مالیات بر ارزش افزوده

۷-۱- توان درآمدزایی بالا

۷-۲- پایین بودن هزینة اخذ مالیات

۷-۳- به حداقل رساندن فرار مالیاتی

۷-۴-  اجتناب از پدیدة مالیات مضاعف

۷-۵- خنثی بودن

۷-۶- سطح یالاس ‎VAT اخذ شده قبل از سطح خرده‎فروشی

۷-۷- کاهش نرخ مالیات

۷-۸- تمایز هزینه‎های مصرفی نهایی و هزینه‎های مصرفی واسطه‎ای

۷-۹- باثباتی و در عین حال انعطاف‎پذیر بودن

۸-  معایب مالیات برارزش افزوده

۸-۱- نزولی بودن مالیات بر ارزش افزوده

۸-۲- تورم‎زا بودن اجرای مالیات بر ارزش افزوده

۸-۳- مشکلات اجرایی

۹- روش‎های تهیه صورت ارزش افزوده

۹-۱- روش از پایین به بالا

۹-۲- روش برای تمام شدة کالای فروش رفته

۹-۳- روش حسابهای ملی

۱۰- تبعات اقتصادی حاصل از اجرای مالیات بر ارزش افزوده

۱۰-۱- اثر درآمدی مالیات بر ارزش افزوده

۱۰-۲- اثر قیمتی مالیات بر ارزش افزوده

۱۰-۳- روش توزیعی مالیات بر ارزش افزوده

۱۱- پیش‎نویس لایحة مالیات بر ارزش افزوده

۱۱-۱- کلیات و تعاریف

۱۱-۲- معافیت‎ها

۱۱-۳- مأخذ، نرخ و نحوة محاسبة مالیات

۱۱-۴- وظایف و تکالیف مؤدیان

۱۱-۵- سازمان مالیات بر ارزش افزوده و وظایف و اختیارات آن

۱۱-۶- سایر مقررات

فصل پنجم: خلاصه و نتیجه‎گیری

فصل اول: تاریخچه

۱- تاریخچه پیدایش مالیات در ایران:

ایرانیان از زمان هخامنشیان رابی دریافت مالیات و امور مالی کشور دفترها و سازمان‎های مرتبی داشتند. در زمان ساسانیان این سازمان به صورت کامل‎تری درآمد و در آن هنگام وصول مالیات به سه صورت زیر انجام می‎گرفته است.

۱- مالیات ارضی (خراج) که به نسبت کشت هر ده و دهستانی از یک ششم تا یک سوم محصول وصول می‎گردیده است.

۲- مالیات سرانه، این‎گونه مالیات از کلیة کسانی که دارای خانه و ساختمان بودندگرفته می‎شد و اندازة آن برحسب دارائی و ثروت شخص تعیین می‎گردید.

پس از تسلط اعراب به ایران تا مدتی دفترهای دیوانی به فارسی نگهداری می‎شد و در زمان حجاج‎بن یوسف شفقی از فارسی به عربی برگردانده شد و از این زمان است که به جای «خزانة کشور» به نام «بیت‎المال» برمی‎خوریم و مالیات به صورت قوانین مقرر در دین اسلام به عنوان خمس، زکات،  صدقات و جزیه پرداخت می‎شده است.